2 Ocak 1699’da dünyaya gelen Osman 50 yılı aşkın bir süre boyunca kafeste kalarak en uzun süre kafeste kalan şehzade olma ünvanına sahip olmuştur. Çoğu şehzadenin aldığı gibi iyi bir eğitim almıştı. 13 Aralık 1754’te tahta çıkan Osmanlı Sultanı’nın saltanatı kısa sürmüştür. Döneminde İstanbul’da 3 kez büyük yangın çıkmış ve bir kış vakti Haliç donarak , halkın üzerinde yürüyebileceği sertliğe ulaşmıştır. Ayrıca İstanbul’da büyük bir veba salgını ortaya çıkmıştır.
Şefkatli fakat çok çabuk sinirlenen bir padişah olan 3.Osman’ın sanatla pek arası yoktu.Musiki sevmediği için sarayda eğlencelerde görev alan tüm nüzisyenleri saraydan attırmıştır. Kadın düşmanı olduğuna dair söylentiler de bulunmaktadır. Topuklarında demir olan ayakkabılarıyla sarayda gezdiği ve bu topuk seslerini duyan cariyelerin de padişahla karşılaşıp onu sinirlendirmemek içi yollarını değiştirdiği söylenmektedir. Askerlere cülus bahşişi dağıtıldığı zaman emekli askerleri unutmayarak onlara da bahşiş verdirten 3. Osman, Nuruosmaniye Camii’ni tamamlayan padişahtır. Ayrıca döneminde Osmanlının ilk deniz feneri Ahırkapı’da yapılmıştır.
Padişahın çocuğunun olmama sebebini, kafeste geçirdiği dönemde hadım edilmesi olarak gösteren kaynaklar bulunmaktadır. Kafeste uzun bir dönem geçirmesi ve geçirdiği bu uzun dönem içerisinde birçok isyana, ölüme ve katliama şahit olması psikolojik olarak Osmanlı Sultanı’nı bir hayli etkilemiştir. Buna paralel olarak verdiği kararlar arasında bağlantı kurmamız mümkün. 30 Ekim 1757’de şirpençeden ya da uyluk kemiğinde ortaya çıkan bir kanser türünden vefat ettiği tahmin edilen Sultan 3. Osman’ın naaşı Yeni Cami Valide Sultan Türbesi’ne gömülmüştür.