Valide Mahpeyker Sultan

Kösem Sultan olarak da bilinmekte olan Valide Mahpeyker Sultan, 1589 Anastasya ismiyle dünyaya gelen  Osmanlı İmparatorluğu’nun  14. Sultanı olan 1. Ahmet’in Hasekisidir. Aynı zamanda 4. Murat ile Sultan İbrahim’in tahta çıkması ile Valide Sultan sıfatına sahip olan Mahpeyker Kösem Sultan, torunu 4. Mehmed’in tahta çıkması ile de Valide-i Muazzama sıfatını almaya da hak kazanmıştır.

Tarihte Kösem Valide,  Mahpeyker, Hadice Mahpeyker, Kösem Sultan Büyük Valide Sultan isim ve sıfatlarıyla anılmış, resmi evraklarda ise ”Sahibetü’l-makam ümmü’l mü’minin Valide Sultan Hazretleri,”Hazret-i Mahpeyker Kösem Sultan damet ismetüha valide-i padişah-ı alem-penah” ünvanları kullanılmış ölümünden sonra ise Valide-i Maktule, Valide-i Şehide olarak ünlenmiştir.

Mahpeyker Kösem Sultan, Hürrem Sultan’ın yolunu açtığı kadınların saltanatı döneminin en önemli kahramanlarından biridir.  10 yılı aşkın olarak Saltanat Naibeliği yapmıştır ve elinde olan gücü sonuna kadar kullanarak tarihte kendine bir yer edinmiştir.  Sahip olduğu güç ile taht değişikliği yapma hakkına bile sahip olmuştur. Dönemin şartları göz önünde bulundurulduğunda sahip olduğu gücün büyüklüğünü tahayyül etmemiz neredeyse imkansızdır.

Valide Mahpeyker Sultan, toplamda 36 padişah tarafından sürdürülen saltanatın altısına şahitlik etmiştir. Hasekisi olduğu 1. Ahmet’in, kayınbiraderi 1. Mustafa’nın, 1. Ahmet’in ilk Hasekisi olan Mahifiruz Hatun’dan olma üvey oğlu Genç Osman olarak anılan 2. Osman’ın, oğulları 4. Murat ve İbrahim’in ve torunu 4. Mehmed’in saltanatlarına şahitlik eden Kösem Sultan, 6 Padişah’ın 50 yıllık saltanatlarının en nüfuzlu kadını olmuştur. Aynı zamanda sahip olduğu güç ve nüfuz sayesinde Osmanoğullarını yeni bir fetret döneminden kurtarmıştır. Fakat 600 yıllık saltanat döneminde güç sahibi olan her devlet erkanının başına gelen Mahpeyker Sultan’ın da başına gelmiş, yağlı urganı boynuna taktırmıştır.

Valide Mahpeyker Kösem Sultan, güçlü olduğu kadar aynı zamanda halkına karşı hayırsever bir kişilik olarak da tanımlanmaktadır. Tebaasına yaptığı yardımlar dilden dile dolaşarak günümüze kadar anlatılmaktadır. Katiller dışında hapishanede bulunan mahkumların diyetlerini ödediği, daimi olarak mahkumlara ve ailelerine yardımlarda bulunduğu, borçluların borçlarını kapattığı, sadakalar dağıttığı, Hacı kafilelerine aş ve su yardımlarında bulunduğu anlatılan yardımları arasındadır.

Yerli ve yabancı birçok kitap ve piyese de konu olan bu Kadın Sultan’ın hayatı, sonu dışında peri masallarına benzemektedir.

 

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir