Kösem Sultan

Osmanlı İmparatorluğu’nun Bosna eyaleti adı verilen bölgesinde 1590 yılında Anastasya adıyla dünyaya gelen Kösem Sultan, 14 yaşında Bosna Beylerbeyi tarafından İstanbul’a gönderilmiştir. Saraya gelişinin ardından bir yıl gibi kısa bir sürede o sırada imparatorluğun başında olan I. Ahmed’in hasekileri arasındaki yerini almıştır. Haseki, padişahın gözdelerine verilen sıfatlardan biriydi fakat bu ünvanı alabilmek için sadece gözde olmak yetersizdi. Haseki olabilmek için padişaha bir evlat verebilmek de gereklidir. Hasekilerin de kendi içlerinde hiyerarşik bir düzeni bulunmaktadır. Erkek evlat veren hasekiler daha değerli bir konumdayken en büyük erkek çocuğun annesi en kıdemli haseki kabul edilmekteydi.

Bu görsel http://www.kosemsultan.net sitesindeki Mahpeyker Kösem Sultan hakkında Tarih arşivleri için yazılmış yazılara oluşturulmuş bir görseldir. Lütfen kullanmadan önce izin alınız.
Bu görsel http://www.kosemsultan.net sitesindeki Mahpeyker Kösem Sultan hakkında Tarih arşivleri için yazılmış yazılara oluşturulmuş bir görseldir. Lütfen kullanmadan önce izin alınız.

Haseki ünvanı, kadınların sahip olabileceği en üst rütbelerden biriydi ve haseki olan kadınların kendilerine ait ayrı odaları, kıyafetleri, kürkleri ve mücevherleri olurdu. Emirlerine cariyeler ve askerler verilirdi. Kısa bir süre içerisinde haseki olmakla kalmayıp aynı zamanda kendinden kıdemli hasekileri de geride bırakarak I. Ahmed’e en yakın kişilerden biri olan Kösem Sultan, eşinin hükümdarlık döneminde devlet işleriyle hiçbir zaman ilgilenmemiştir. Bu süreyi çocuklarının eğitimiyle ve eşiyle zaman geçirerek harcamıştır. Eşinin 27 yaşında erken vefatından sonra yerine geçen kardeşi I. Mustafa döneminde siyasi işlerde boy göstermeye başladı ve bu davranışları fazla dikkat çekince saraydan uzaklaştırıldı. Daha sonra tahtın sahibi olan II. Osman ya da nam-ı diğer Genç Osman döneminde de sürgün hayatı devam etmiştir. Tahta geçme sırası oğlu IV. Murad’a geldiğinde valide sultan ünvanını alarak Topkapı Sarayı’na geri dönmüş ve bu sayede Kösem Sultan’ın hükümdarlık dönemi başlamıştır.

1.Murad’ın tahta geçtiğinde çok küçük yaşta olması, sonrasında yerine gelen diğer oğlu I. İbrahim’in psikolojik sorunlar yaşaması ve ardından tahta çıkan torunu IV. Mehmet’in de küçük yaşlarda bulunması sebebiyle Kösem Sultan’ın bu padişahları etkisi altına alması uzun sürmedi. Kadınlar saltanatı adı verilen dönemin zirve ismi ve aynı zamanda son sultanı olan Kösem Sultan, 1651 yılında gelini tarafından boğdurulana kadar devleti dönem dönem dolaylı ya da direkt olarak yönetmiş ve adını tarih sayfalarına yazdırmıştır.